Materiaalkeuze buisleidingsystemen bepalend voor drinkwaterkwaliteit

Schoon drinkwater dat geschikt is voor menselijke consumptie lijkt een vanzelfsprekendheid. Daarbij wordt nog wel eens vergeten dat de drinkwaterkwaliteit wordt beïnvloed door bijvoorbeeld de drinkwaterinstallatie. De installateur moet dan ook in een vroeg stadium aandacht besteden aan de juiste keuze en dimensionering van het leidingmateriaal. Niet ieder materiaal kan namelijk onbeperkt worden toegepast.

In drinkwaterinstallaties mogen alleen leidingen en componenten worden toegepast die voldoen aan de laatste stand der techniek. Daarnaast dient al bij het ontwerp van de drinkwaterinstallatie in nieuwbouw of renovatie rekening te worden gehouden met de kwaliteit van het drinkwater. De verschillende leidingsystemen en hun toepassingsmogelijkheden voor drinkwaterinstallaties zijn hier op rij gezet.

Koperen leidingsystemen

Het meest gangbare installatiemateriaal voor drinkwaterinstallaties is nog steeds koper. Het kent een gunstige prijs/prestatieverhouding en leent zich voor de uiteenlopende toepassingen. Koper wordt in dunwandige uitvoering op de rol of als buizen verwerkt. Deze kunnen onbeperkt worden ingezet voor drinkwater, waarvan de pH-waarde tenminste 7,4 bedraagt of -bij waarden tussen 7,0 en 7,4- de TOC-waarde niet meer is dan 1,5 mg/l. Dat is bijna bij al het drinkwater het geval. Koperleidingen zijn ook voor sanitaire en CV doeleinden tot een maximale bedrijfstemperatuur van 110 °C toegestaan.

Roestvaststalen leidingen

Roestvaststalen leidingsystemen en fittingen (tot 110 °C) bieden de hoogste materiaalkwaliteit en zijn zonder waterzijdige beperkingen toegestaan in drinkwaterinstallaties. Een economisch alternatief biedt de combinatie van roestvaststalen leidingen met bronzen fittingen. Let daarbij wel op de chloorconcentratie: roestvaststalen leidingen mogen niet worden toegepast voor drinkwater dat hogere chloorconcentraties bevat dan in drinkwater is toegestaan. Dat geldt ook voor de chloorconcentratie en de toegestane inwerktijden bij pulserend spoelen. Vergeet daarnaast niet de hoeveelheid molybdeen in het roestvaststaal. Dit bepaalt namelijk de chloorbestendigheid van het leidingsysteem. 

PE-X en meerlaagsleidingen

Kunststof leidingen zijn toepasbaar voor alle drinkwaterleidingen. Bekend zijn de PE-X-buizen en de meerlaagsbuizen. PE-X (vernette polyethyleen) is een druk- en temperatuurstabiel kunststof; meerlaagse buizen vormen hierop een verdere ontwikkeling en combineren de voordelen van kunststof systemen met die van metalen systemen. Een extra laagje aluminium zorgt ervoor dat de leiding bovendien difussiedicht is, vormvaster en minder gevoelig voor uitzetting als gevolg van warmte.  Beide leidingsystemen lenen zich zonder beperkingen voor drinkwatertoepassingen, zowel in koudwater- als warmwaterleidingen (tot max. 70 °C). De installatie is bij de kleinere diameters bijzonder eenvoudig omdat met leidingrollen kan worden gewerkt. Let bij de verschillende soorten kunststof leidingsystemen wel op de maximale temperatuur en belastingsduur.

Gecombineerde oplossingen

Een drinkwaterinstallatie kan bestaan uit een combinatie van leidingsystemen. Ieder leidingmateriaal heeft namelijk zijn specifieke kenmerken waardoor de één voor bepaalde toepassingen beter is dan de ander. Let bij kunststof leidingsystemen bijvoorbeeld in warmwaternetten op de aanzienlijk grotere uitzetting. Hierdoor zijn meer bevestigingspunten nodig dan bij metalen varianten. In leidingnetwerken kunnen de koppelingen bovendien drukverliezen veroorzaken en voor problemen zorgen. Dat kan met grotere buisdimensies of een hoger pompvermogen worden opgelost. Dat brengt echter wel meer kosten, erosie en lawaai met zich mee. In de praktijk is het daarnaast gebruikelijk om de kelderverdelingen en stijgleidingen in koper of roestvast staal uit te voeren en de etageleidingen in vormstabiele PE-Xc-buis van de rol te installeren.

De metalen stijgleidingen naar de kunststof-etageleidingen gegarandeerd. Deze vormstabiele leidingen zijn zelfs in compacte voorwandconstructies snel en flexibel vanaf de rol te verwerken. De mix van systeemmaterialen biedt bovendien als voordeel dat met één persmachine met verschillende persbekkens kan worden gewerkt.